گیج برو نرو چیست؟

گیج برو نرو (یا به طور خلاصه برو / نرو) به ابزار کنترلی اشاره می کند که برای کنترل قطعه کار در محدوده تلرانس خود مورد استفاده قرار می گیرد. نام آن از دو کاربردی که برای آن استفاده می شود گرفته شده است. برو: به قطعه کار اجازه می دهد که عبور کند. نرو: اجازه عبور قطعه کار را نمی دهد.

گیج برو نرو یک سیستم یکپارچه برای پروسه کیفیت می باشد که در صنایع تولیدی مورد استفاده قرار می گیرد تا قابلیت صحت کنترل یک قطعه را در پروسه های مختلف و حتی تولید کننده های مختلف را نشان دهد. بر خلاف اندازه گیری های سنتی یک اندازه یا سایز را نشان نمی دهد، بلکه وضعیت قطعه را نشان می دهد که یا مورد تایید است (قطعه در محدوده تلرانس مورد نظر می باشد) یا غیر قابل قبول است (که قطعه باید مردود شود).

انواع گیج های برو نرو به شرح زیر می باشند:

گیج توپی

گیج های توپی که به آنها Plug Gauge می گویند که Plug به معنی دو شاخه می باشد. این گیج ها معمولا از اسمبل قطعات استاندارد ساخته می شوند، که در آن قسمت توپی قابلیت تعویض یا سایر اندازه ها را دارد.

گیج برو نرو توپی

در شکل پایین، در تصویر بالایی یک گیج برو نرو توپی رزوه برای کنترل قطعه نشان داده شده است. قسمت "برو" باید کاملا درون قطعه وارد شود و قسمت "نرو" نباید وارد شود. شکل پایین آن یک گیج توپی ساده را نشان می دهد که به طور استاندارد رنگ سبز نشان دهنده سمت برو و رنگ قرمز نشان دهنده رنگ نرو می باشد. در صورتی که اندازه قطعه ای که قرار است کنترل شود برابر 12.6 ±0.30 mm باشد، اندازه قسمت برو برابر با 12.3 mm (البته به علت احتساب حد سایش این مقدار اندکی بزرگتر می باشد) و اندازه قسمت نرو برابر 12.9 mm می باشد. هر اندازه ای خارج از این اندازه، غیر مجاز می باشد.

گیج برو نرو

پین گیج

شکل پایین ست کاملی از پین گیج ها را نشان می دهد که برای اندازه گیری قطر سوراخ با دقت چند دهم یا چند صدم میلیمتر مورد استفاده قرار می گیرد.

ست کامل پین گیج

گیج دهانه اژدری

گیج های دهانه اژدر هنگامی مورد استفاده قرار می گیرد که تعداد بسیار زیادی از قطعه باید مورد بازرسی قرار گیرد. این گیج ها معمولا 4 فک دارد. اولین آنها (یا اولین جفت) به اندازه تلرانس بالای قطعه تنظیم می شود و فک دوم (یا جفت دومی) به اندازه تلرانس پایین قطعه تنظیم می شود. یک قطعه ای که در محدوده تلرانسی باشد، از مجموعه اولیه فک ها می گذرد و از مجموعه دوم نمی تواند عبور کند. در این روش یک قطعه، با یک حرکت کنترل آن تمام می شود، برخلاف گیج برو نرو توپی که در صورت تایید سمت اول، باید سمت دوم آن هم تست شود تا قطعه تایید شود. اولین گیج برو نرو رزوه دهانه اژدر برای کنترل رزوه های رولی در سال 1943 و در خلال جنگ جهانی دوم اختراع شد.

گیج برو نرو دهانه اژدر

گیج رینگی

گیج رینگی نیز مانند گیج دهانه اژدری برای اندازه گیری فیچرهای خارجی مانند شفت مورد استفاده قرار می گیرد، با این تفاوت که مانند گیج توپی باید در دو مرحله قطعه را در آن تست کرد و از لحاظ سرعت اندازه گیری از گیج دهانه اژدری پایین تر است.

روش های دیگر

موقعی که مفهوم کلی درک شود، از این قاعده برای استفاده در سایر فیچرها مثل شیارها، جای خار، هزارخاری، شش ضلعی و غیره می توان استفاده کرد. همچنین از این نوع گیج ها برای تنظیم مقدار ارتفاع فشنگ (headspace) در هنگام ساخت فشنگ ها (gunsmithing) استفاده می شود که از حوصله این مقاله خارج است.

گیج برو نرو رزوه