تلرانس موقعیت (Position) چیست؟
تلرانس موقعیت می تواند موقعیت نفطه، محور و صفحه مرکزی را کنترل نماید. تلرانس موقعبت نشان می دهد که تا چه مقدار موقعیت مشخصه می تواند از موقعیت اصلی خود انحراف داشته باشد.
کنترل موقعیت: موقعیت حقیقی از لحاظ تئوری موقعیت دقیق یک مشخصه اندازه (Feature of Size) می باشد. موقعیت حقیقی در نقشه دو بعدی با استفاده از اندازه پایه (Basic dimension) تعریف می شود. کنترل موقعیت نشان می دهد که موقعیت نقطه، محور یا صفحه مرکزی در قطعه واقعی تا چه اندازه از موقعیت اصلی آن می تواند انحراف داشته باشد.
ناحیه تلرانسی: ناحیه تلرانسی موفعیت برای یک محور بوسیله حجم یک استوانه تعریف میشود. قطر استوانه برابر مقدار تلرانس موقعیت می باشد. محوری که کنترل می شود باید درون حجم استوانه تعریف شده بوسیله ناحیه نلرانسی قرار گیرد.
فریم کنترل مشخصه: برای کنترل موقعیت یک محور، از فریم کنترل مشخصه (Feature control frame) برای اعمال تلرانس به آن مشخصه استفاده می شود.
برای اعمال تلرانس موقعیت به یک محور، فریم کنترل با اندازه مشخصه همراه می شود. در شکل زیر، محور کنترلی باید درون سیلندری که قطر آن 0.5mm می باشد، قرار گیرد. موقعیت محور مرکزی ناحیه تلرانسی استوانه بوسیله اندازه پایه موقعیت سوراخ را مشخص می کند. اندازه پایه موقعیت حقیقی سوراخ را نسبت به رفرنس های A , B ,C نشان می دهد؛ لازم به ذکر است که ترتیب رفرنس ها به ترتیب درجه اهمیت آنها می باشد.
کاربرد
مهم ترین دلیل استفاده از موقعیت کنترل برای اطمینان از مونتاژ صحیح قطعات می باشد.
اندازه گیری
موقعیت کنترل می تواند به روش زیر کنترل شود.
- قطعه روی رفرنس شبیه سازی شده قرار می گیرد. بنابراین قطعه هنگام قرار گیری روی فیکسچر مطابق فریم کنترل قرار می گیرد تا اولویت رفرنس ها رعایت شود..
- موقعیت محور توسط CMM یا با استفاده از یک پین گیج مشخص می شود.