تلرانس راستی (Straightness) - سطح استوانه ای
سطح استوانه های شکل زیر را در نظر بگیرید. کدام سطح استوانه ای کاملا صاف می باشد؟ در واقعیت، هیچ سطح استوانه ای کاملا صاف نمی باشد. پس از کجا بفهمیم که سطح استوانه به انداازه کافی صاف می باشد؟
کنترل راستی – سطح استوانه ای
تلرانس راستی می تواند برای کنترل راستی سطح صاف، سطح استوانه ای، صفحه مرکزی، یا یک محور مرکزی به کار رود. هنگام کنترل یک سطح استوانه ای، کنترل راستی نشان می دهد که تا چه اندازه هر المان خطی سطح می تواند از فرم خط کاملا صاف منحرف شود.
کنترل راستی: راستی ایده آل هنگامی اتفاق می افتد که تمام نقاط یک المان روی یک خط قرار گیرند. راستی یک کنترل فرم می باشد. کنترل راستی نشان می دهد که تا چه اندازه هر المان خطی سطح در یک جهت خاص در قطعه واقعی می تواند از خط صاف ایده آل منحرف شود.
ناحیه تلرانسی: ناحیه تلرانسی راستی ناحیه بین دو خط موازی می باشد. فاصله بین خط های موازی برابر مقدار تلرانس کنترل راستی می باشد. هر المان خطی از سطح باید مستقلا، در ناحیه تحت عنوان ناحیه تلرانسی قرار بگیرد. تلرانس راستی مقدار استوانه بودن قطعه را کنترل نمی کند.
فریم کنترل: برای کنترل راستی یک محور، از یک فریم کنترل مشخصه (feature control frame) برای اعمال تلرانس به سطح مورد نظر استفاده می شود.
برای اعمال تلرانس راستی به یک سطح، فریم کنترل در نمایی قرار داده می شود که صفحه مذکور به صورت یک خط نشان داده شده است. فریم کنترل نشان داده شده در زیر، تلرانس راستی را به کل سطح اعمال می کند. المانهای سطح باید مستقلا، بین دو خط به فاصله 0.1mm قرار گیرند.
اندازه گیری:
راستی سطح استوانه ای را می توان به روش زیر کنترل کرد:
- قطعه استوانه ای روی یک صفحه صاف قرار می گیرد. سطح صاف نمایانگر یکی از خطهایی است که ناحیه تلرانسی را تعریف می کند.
- یک سیم مرجع، به اندازه مقدار تلرانس راستی، برای بازرسی راستی هر المان خطی صحه استفاده می شود.
- اگر سیم مرجع در فاصله بین قطعه و صفحه صاف قرار گرفت، خطای راستی زیاد است و قطعه تلرانس مشخص شده را ندارد.